Quantcast
Channel: Egypt – Willem-Jan de Wit
Viewing all articles
Browse latest Browse all 98

Het suikerfeest, ontbijtfeest, kleine feest, sinaasappelfeest, de condoléance en het bruiloftsfeest

$
0
0

De vastenmaand ramadan is voorbij en het feest is begonnen. Maar hoe heet dit feest eigenlijk? Nederlanders kennen het als het suikerfeest, maar wanneer ik dat lekker in het Arabisch vertaal, beginnen onze studenten hard te lachen. Hun moslimkennissen gebruiken die term nooit. Hier in Egypte is de officiële naam eid al-fitr, feest van het ontbijt, dat wil zeggen, van het breken van de vasten (vergelijk het Engelse woord breakfast). In de volksmond heet dit feest ook wel “het kleine feest” in tegenstelling tot “het grote feest”—het offerfeest dat over enkele maanden wordt gehouden en waarbij heel veel schapen worden geslacht (zie “Van bloed en blijde mensen en een vraag”), ter herinnering aan het schaap dat volgens de islam in plaats van Ismaël stierf. Het huidige feest is meer het feest van de lekkernijen—zakelijk gezien zou de naam suikerfeest ook in Egypte niet ongepast zijn.

Voor mij is het ondertussen het sinaasappelfeest. Gewoontegetrouw drink ik elke avond een glas sinaasappelsap bij sapwinkel de Marwa bij ons in de wijk. Hoogzomer is echter niet het sinaasappelseizoen waardoor de prijzen stijgen en de Marwa geen winst meer weet te maken op sap van deze vruchten en deze dus ook niet meer verkoopt. Op zich is dat geen grote ramp: meestal is aardbeiensap of guavasap wel op voorraad en mangosap is er in de zomermaanden zelfs volop. Maar toch—een mens blijft toch verlangen naar zijn sinaasappelsap. En ziedaar: gisterenavond vertelde de Marwakassamedewerker vol trots: we hebben vandaag sinaasappels, vanwege het feest.

Wanneer ik terugkom van mijn sinaasappelsap, komen diverse Egyptische collega’s ook net samen goed gekleed terug op het seminarie. Even denk ik dat ze naar een bruiloftsfeest zijn geweest, maar daar zijn de kleuren te stemmig en donker voor. Nee, ze zijn wezen condoleren bij gemeenschappelijke kennissen wier dochtertje van tien van de week vlak bij een kerk is doodgeschoten. Volgens de ene theorie heeft de schutter domweg een willekeurige christen dood willen knallen, volgens de andere was het zo’n afrekening waarbij de ene crimineel de andere om zeep wil helpen en liep het onschuldige meisje net op het verkeerde moment tussen hen in waardoor de kogel haar raakte. De predikant van de betreffende kerk is geneigd het laatste te geloven. Dat geeft in elk geval enige hoop dat niet elke kerkganger daar opeens vanwege zijn christenzijn het risico loopt te worden neergeschoten, maar verder maakt het de zaak natuurlijk niet minder triest.

P1060724

Morgen is er wel een bruiloft en wel van de jongen of inmiddels jongeman die jarenlang de sinaasappels voor mij heeft geperst en de sap heeft ingeschonken: Marwamedewerker Atef, zoon van de “hagg” (bedevaartganger) Ramadan en de vrouw die ik eens als “moeder des vaderlands” typeerde. De laatste jaren doet hij dat wat minder omdat hij zijn dienstplicht vervult en daarom zo’n tweederde van zijn tijd niet aanwezig is. Echter, telkens wanneer hij het afgelopen jaar met verlof was zei hij me dat ik wel zijn bruiloft bij moest wonen. Of hij echt verwachtte dat ik zou komen, weet ik niet, maar toen hij van de week een busje aan het volladen was met spullen voor de grote dag—of eigenlijk twee dagen—, vroeg hij zijn broer nog even een tas weer tevoorschijn te halen en gaf hij me een uitnodigingskaart waarop staat dat op de tweede en de derde dag van het “ontbijtfeest” het bruiloftsfeest (in het Arabisch zijn “feest” en “feest” wel twee verschillende woorden) plaats zal vinden in de provincie Beni Suef in de gemeente Fashen in het dorp Mohammed Salih (een naam van een straat of een gebouw ontbreekt dorpsgewoontegetrouw). “Als je gewoon de weg vraagt, kom je er vanzelf,” vertelt Atef me en dat geloof ik graag. Het dorp zal zo’n 175 km ten zuiden van Caïro liggen, in een omgeving waar ik niet eerder ben geweest, maar het transport zal er niet wezenlijk anders werken dan in andere delen van het Nijldal. Toch houd ik een stevige slag om de arm, vanwege “de omstandigheden van het land”: ik houd er wel van om in mijn eentje onschuldig een onbekende omgeving te verkennen, maar kan dat in het huidige tijdsgewricht nog?

Pas schreef ik over de “Arabische zomer” en een student die dat met een vertaalprogrammaatje las, reageerde: “Waarom schrijf je zomer en niet liever lente of herfst? Zomer klinkt zo verhit.” De ontwikkelingen van de afgelopen dagen—dit bericht vertelt niet alles wat er is gebeurd—geven echter juist dat verhitte gevoel, ofschoon de allerlaatste berichten weer meer doen denken aan een soort tijdelijke wapenstilstanden omwille van het feest.



Viewing all articles
Browse latest Browse all 98